Is dit fake?

Lep op! Dit verhaal is misschien fake.
Binnen twee minuten las ik online berichten over het herkennen van fake news op internet. En die twee verhalen spreken elkaar tegen.

Het ene verhaal stelt dat in Nederland is vastgesteld dat 2 van de 3 mensen nep nieuws herkennen  en dat ongeveer de helft de moeite neemt om bronnen te controleren. 

De verspreiders van nep nieuws, met name op social media, gaan steeds slimmer te werk. Maar aan de andere kant blijken de gebruikers van social media kritischer te worden. Ze slikken niet alles zonder zich af te vragen of het wel klopt. Toch zijn er veel mensen die daar niet zo mee bezig zijn en gewoon lekker door al die berichten scrollen, plaatjes kijken. Gelukkig laat een meerderheid zich daar niet door beïnvloeden. 

Wie zelf goed kan liegen is beter gewapend tegen nep nieuws, zo hebben onderzoekers vastgesteld. Dat is ook de onderliggende gedachte bij de ontwikkeling van een game om mensen te trainen in de kritische omgang met misleidende informatie.

We trappen er nog steeds in

Toch verliezen wereldwijd mensen nog steeds miljarden aan online oplichting. Bovendien weten misdadigers op die manier (denk o.a. aan phishing mails) in systemen binnen te dringen en data te stelen of te gijzelen. OK, in Nederland trapt twee derde er niet meer in. Eén derde dus wel. En dat kan nog steeds voor aanzienlijke schade zorgen. Buiten Nederland kan dat kwetsbare deel zelfs nog veel groter zijn. Maar het goede nieuws is (geen nep!), dat het helpt als mensen getraind worden in het herkennen van fake. 

Wat niet helpt is dat social media zo ingericht zijn, dat je vooral berichten te zien krijgt, die in jouw straatje passen. Als jij bij voorbaat gelooft in zaken die niet kloppen, zul je steeds meer via social media kanalen in die opinie bevestigd worden. Dan wordt het lastig om deze mensen van hun geloof af te brengen. Dit is tenslotte 'hun waarheid'. Dat is het verdienmodel van de social media platforms.  En elke kritiek op de inhoud is een aanval op hun menselijke waardigheid. En hup! polarisatie is en fijt. 

Paprikapoeder, niet wat je denkt

 

Veel mensen gebruiken paprikapoeder in hun gerechten te kruiden, vaak kiest men voor de gerookte versie.
Je denkt daarmee de smaak van paprika aan het gerecht toe te voegen, of de smaak van paprika wat op te peppen. En de meeste mensen denken dat het gewoon gedroogde en gemalen paprika's zijn, zoals je die ook vers in de supermarkt koopt.

Maar dat blijkt niet te kloppen. Voor paprikapoeder wordt een variant gebruikt die enigszins lijkt op de (ook) bekende puntpaprika. Alleen voor het poeder gebruikt men een speciale chilipeper met een mindere smaak. Hiervan worden de zaadlijsten verwijderd en het vruchtvlees droogt en maalt men om de populaire specerij te verkrijgen.

Het voordeel van het toevoegen van (geroosterde) paprikapoeder heeft wel het effect dat het gerecht een meer specifiek aroma krijgt en wij stellen ons dan voor dat we paprika proeven. 
Weer zo'n staaltje suggestie tactiek waarop de voedingsindustrie en de supermarkten ons dagelijks trakteren.

De mens heeft meer dan 1400 vogelsoorten op zijn geweten

 

Aangezien er pas sinds begin 16e eeuw vogelpopulaties geregistreerd werden heeft de wetenschap het aantal uitgestorven vogelsoorten lang sterk onderschat. Britse onderzoekers hebben nu via slimme statistische modellen een meer realistische schatting kunnen maken (gepubliceerd in Nature). Zo vonden ze dat er vanaf het pleistoceen meer dan 1400 vogelsoorten zijn uitgestorven. De meeste verdwenen toen de mens op het ecologische toneel verscheen en zijn plaats opeiste.

Overal waar de mens verscheen hadden vogels het nakijken. Dat kwam doordat mensen land in gebruik namen, jacht en vreemde diersoorten introduceerden, zoals ratten, varkens en honden. Het verdwijnen van vogelsoorten is al erg genoeg, maar met hun verdwenen ook andere dieren en planten die met deze vogels in symbiose leefden.

Overal waar de mens zich breed maakt veroorzaakt hij schade aan het ecosysteem. De natuur verarmt. De mensen is een agressieve, hebberige, egoistische diersoort. Een plaag voor moeder natuur. En we weten uit de geschiedenis hoe de natuur met plagen omgaat. Dat is voor de mens als soort geen goed toekomstbeeld. We hebben al heel wat speldenprikken gehad. Denk aan oorlogen (mens tegen mens), ziekten (microben tegen mens) en natuurrampen (natuur tegen mens). En dat hebben mensen allemaal zelf veroorzaakt.
Er is beslist geen goede reden om trots te zijn, dat je een mens bent. 

Hoog aantal verkeersdoden vooral in laag ontwikkelde landen

 Verkeersdoden

Uit het rapport blijkt verder dat 28 procent van alle verkeersdoden wereldwijd zich voordoen in de regio Zuidoost-Azië, gevolgd door 25 procent in de Westelijke Stille Oceaan, 19 procent in Afrika, 12 procent in Amerika, 11 procent in het oostelijke Middellandse Zeegebied en 5 procent in Europa.
Dit rapport van de WHO is duidelijk. Dagelijks vallen er wereldwijd zo'n 3200 doden in het verkeer. Dat treft vooral jongeren tussen 5 en 29 jaar.  En niet erg opvallend, het zijn hoofdzakelijk kwetsbare verkeersdeelnemers als voetgangers en fietsers die het slachtoffer worden.

Zorgelijk? Ja, natuurlijk. Maar als Nederlanders kunnen we hier weinig aan doen. Hier is het betrekkelijk veilig. Het probleem ligt bij de landen waar het volk minder gedisciplineerd en lager geletterd is. En daar moeten die landen zelf aan werken. Niet zo toevallig zijn dat ook landen waar corruptie algemeen is. Dus is geen snelle verandering van de situatie te verwachten. Ik ben bang dat meer dan 3000 verkeersdoden per dag de norm blijft.

Als er weer legen schappen in de supermarkt zijn, gaan de ogen misschien open

 36,8 miljard ton CO₂ hebben we met z'n allen in 2022 de lucht in gepompt. Nooit eerder was de uitstoot zo hoog, ruim 1% meer dan het jaar ervoor. Dat nieuws bracht het Global Carbon Project naar buiten op het moment dat wereldleiders in Dubai bij elkaar zijn om de gevolgen van klimaatverandering te bespreken en (hopelijk) afspraken te maken om de uitstoot terug te dringen.

Het goede nieuws is dat Europa en de VS erin slaagden de CO₂ uitstoot te verminderen. De stijging is dus te wijten aan de rest van de wereld. Dat daar snel verandering in komt kun je niet in redelijkheid verwachten. In Dubai pleiten de leiders, van met name de niet-westerse wereld, ervoor om de afbouw van de uitstoot in ontwikkelingslanden over een langere periode uit te smeren. En het Westen moet ze daarbij financieel ondersteunen. Plotseling groeit ook het aantal landen dat zich het label 'ontwikkelingsland' opplakt. Ze willen wel, maar niet nu en het mag niets kosten.

Misschien slaat de paniek pas toe als er weer lege schappen in de supermarkt zijn.

Die landen hebben geen haast. Economische ontwikkeling heeft prioriteit. Maar met die groei in welvaart groeit ook de uitstoot van broeikasgassen. De voorzitter pleitte in zijn openingsrede ook al voor spreiding, maar dan van fossiele bronnen; zijn bron van inkomen. Als we dat sneller willen doen en helemaal zonder 'fossiel' leven, dan zouden we beter weer in grotten gaan leven, voegde hij er misschien wel terecht aan toe. Acuut stoppen kan gewoon niet en afbouwen duurt heel lang.

Laten we eerlijk zijn, ik heb zelf een fijne auto en ik doe hem voorlopig niet weg. Elektrische mobiliteit is me nog te onzeker en te duur. Ja, ik zal minder gebruik maken van die auto en vaker te voet of met de fiets gaan. Maar de komende jaren ben ik nog wel afhankelijk van fossiele, ook om mijn huis te verwarmen.

Dreiging uit het Oosten

 Het lijkt erop dat de Russen (verenigd) Europa gaan vernietigen, zonder ook maar één raket de grens over te schieten. En de Europese regeringen staan erbij te kijken zonder er iets tegen te doen. Poetin weet goed dat Europa weerloos is en hij stookt het vuurtje van verdeeldheid graag nog wat op. En de Wilders(sen) en Orbannen in de EU aanbidden die duivel in het Oosten.

https://www.welingelichtekringen.nl/politiek/4358592/russische-schepen-bespioneren-nederlandse-kust.html 

Wat valt er te kiezen?

 Nog een paar dagen en dan zijn we uitgenodigd om ons steentje bij te dragen aan ons democratisch systeem. De stempas ligt al een tijdje op het dressoir en vandaag kwam ook een afdruk van de kieslijst binnen. De gemeente ligt mooi op schema, ik niet.

De afgelopen week heb ik samen met mijn partner diverse verkiezingsdebatten gevolgd. En er samen over gediscussieerd. Een paar weken geleden hadden we een goed idee op welke partij we zouden stemmen. En zelf had ik ook wel een favoriet persoon, maar helaas heeft hij voor mijn de verkeerde politieke kleur. (No hard feelings, Geert) Een stem op hem gun ik zijn partij niet. Dus zochten we nog maar even verder naar een club die beter bij onze ambities, inzichten en wensen past. Als natuurminnende pensionado's hebben we onze voorkeuren.

Natuurlijk hebben we ook kies- en stemwijzers ingevuld. Daar werden we ook niet wijzer van. Wat we misten was een duidelijke visie over onderwerpen als natuur, dierenwelzijn en pensioenwet. De digitale adviseurs brachten ons naar partijen waar we een grondige afkeer van hebben, of op z'n minst een sluimerend wantrouwen.

Nog een paar dagen te gaan en ik ben er nog niet uit. Er is ook teveel om te kiezen, er zijn veel te veel partijen die meedingen naar een zetel in de Tweede Kamer. Als er een partij was die in haar programma pleitte voor een drastisch terugdringen van die splinterpartijen door de kiesdrempel flink te verhogen, dan kreeg die mijn stem. Alle andere programmapunten zou ik dan voor lief nemen. Nou ja, alle...

Dagdromen

 Het stond tussen de reeks wetenschapsartikelen die ik met enige regelmaat lees: Dagdromen geeft je creativiteit een boost! Dat is een opmerkelijke stelling, maar na lezing herkende ik wel een paar feitjes. Daar voeg ik dan nog een persoonlijke ervaring aan toe. Dagdromen kunnen ook heel vluchtig zijn en zodra je terug in de waan van de dag geland bent, komen ze vaak niet meer terug in je herinnering.

Daar staat tegenover dat (dag)dromen niet gebonden zijn aan de wakkere werkelijkheid die onze creativiteit beperkt. Dit kan een interessant onderwerp zijn en ik ben van plan me daar verder in te verdiepen. Misschien leidt dit wel tot een nieuw boek voor mijn uitgever voor management leerboeken: Bookboon learning. 

Leuk. Je CEO vertellen dat hij beter presteert door vaker tijd in te ruimen voor dagdromen. En natuurlijk ook voor jezelf, dat wordt een relaxte toestand op kantoor.

Kangoeroe's zouden plaag zijn

 DE NOS bracht deze week een bericht uit Australië. De kangoeroe is het waarmerk van Australië en heeft een niet te onderschatte waarde als toerismetrekker. Maar daar denken boeren en jagers anders over. Het zijn er teveel.

Jagers roepen al snel dat een voor hun interessante diersoort ruimschoots aanwezig is, mogelijk zelfs een plaag (aan het worden) is. Mooi excuus voor 'wildbeheer'. terwijl die diersoort in werkelijkheid zo langzaam aan een bedreigde soort aan het worden is. Wat dat betreft zijn de Australische jagers en in hun kielzog de boeren, niet veel anders dan Europese collega's. Er worden elk jaar miljoenen kangoeroes afgeschoten en hun vlees houdt een grote industriële sector in stand. Je kunt kangoeroevlees zelfs in Nederland kopen. Walgelijk: de jacht bedreigt een iconische diersoort en hun vlees is ook nog eens 10.000 kilometer (diepgevroren) met vliegtuigen vervoert. Zo ga je niet met moeder Aarde om.

Jammer dat de politiek niet naar wetenschappers luistert, maar doorgaans wel naar lobbyisten van sectoren die baat hebben bij een NIET ecologisch beleid. Als jaren later blijkt dat dit biodiversiteit en ecologisch evenwicht schaadt is er paniek. Maar dan is het vaak voor de natuur al te laat.

Geld regeert de wereld en dat mag onderhand wel wat minder...

Dierenactivisten twijfelen aan de tellingen. Terecht, zou ik zeggen. Zo gaan boeren en jagers namelijk te werk.

Afantasie. Kun je leren in beelden te denken?

 Met veel interesse heb ik een artikel gelezen over afantasie. Dat is een psychisch fenomeen waarbij je niet in staat bent om beelden op te roepen. Als ik zeg: "Denk eens aan een wit paard." en je ziet in gedachten een wit paard, dan behoor je tot de meerderheid die kan visualiseren.  Zie je dat witte paard niet, dan heb je zeer waarschijnlijk afantasie. In het artikel beschreven onderzoekers hoe ze hebben ontdekt, hoe je dit met een test objectief kunt vaststellen. 

Zij testten eerst de pupillen van de kandidaten. Bij fel licht werden ze kleiner, bij duisternis werden ze groter. Dat hoort zo, want dan past je oog de belichting optimaal aan. Daarna werd de kandidaten gevraagd zich een lichte of donkere kamer voor te stellen. Bij een minderheid gebeurde er niets. Die hadden dus afantasie.  Bij de overige kandidaten pasten de pupillen zich aan, alsof het echt lichter of donkerder werd. Bij mij werkt dat niet.

Toen bedacht ik, kan ik leren visualiseren? En jawel, op meerdere sites werd een reeks van tips gegeven om het jezelf aan te leren, of leren onder begeleiding van een coach. Wat mij opviel was, dat al die goed bedoelde tips blijkbaar werden geschreven door mensen die zelf goed konden visualiseren. 

Een voorbeeld: ga naar je keuken en prent je alles in wat daar staat. Ga vervolgens naar een rustige ruimte, bijvoorbeeld je slaapkamer, en beeld je in wat je gezien hebt. En herhaal dat tot je dat ook lukt.

Mij lukt dat niet, ook niet na tig herhalingen. Ik sluit de ogen en ga al die voorwerpen benoemen. Ik kan ze in detail beschrijven. BENOEMEN! BESCHRIJVEN! Dat heb je nu eenmaal met afantasten.

De onderzoekers ontdekten ook dat afantasten beter waren in het natekenen van herinneringen. Niet-afantasten smokkelden soms onbewust voorwerpen in hun tekening, die mogelijk uit andere herinneringen kwamen. Creatief, maar niet waarheidsgetrouw. Maar hier is wel wat op af te dingen, want als ik een herinnering nateken en vind het leuker om er iets aan toe te voegen of weg te laten, dan doe ik dat gewoon. OK, ik doe het dan welbewust.
Laat mij dan maar lekker een afantast blijven!