woensdag 20 april 2022

Afantasie. Kun je leren in beelden te denken?

 Met veel interesse heb ik een artikel gelezen over afantasie. Dat is een psychisch fenomeen waarbij je niet in staat bent om beelden op te roepen. Als ik zeg: "Denk eens aan een wit paard." en je ziet in gedachten een wit paard, dan behoor je tot de meerderheid die kan visualiseren.  Zie je dat witte paard niet, dan heb je zeer waarschijnlijk afantasie. In het artikel beschreven onderzoekers hoe ze hebben ontdekt, hoe je dit met een test objectief kunt vaststellen. 

Zij testten eerst de pupillen van de kandidaten. Bij fel licht werden ze kleiner, bij duisternis werden ze groter. Dat hoort zo, want dan past je oog de belichting optimaal aan. Daarna werd de kandidaten gevraagd zich een lichte of donkere kamer voor te stellen. Bij een minderheid gebeurde er niets. Die hadden dus afantasie.  Bij de overige kandidaten pasten de pupillen zich aan, alsof het echt lichter of donkerder werd. Bij mij werkt dat niet.

Toen bedacht ik, kan ik leren visualiseren? En jawel, op meerdere sites werd een reeks van tips gegeven om het jezelf aan te leren, of leren onder begeleiding van een coach. Wat mij opviel was, dat al die goed bedoelde tips blijkbaar werden geschreven door mensen die zelf goed konden visualiseren. 

Een voorbeeld: ga naar je keuken en prent je alles in wat daar staat. Ga vervolgens naar een rustige ruimte, bijvoorbeeld je slaapkamer, en beeld je in wat je gezien hebt. En herhaal dat tot je dat ook lukt.

Mij lukt dat niet, ook niet na tig herhalingen. Ik sluit de ogen en ga al die voorwerpen benoemen. Ik kan ze in detail beschrijven. BENOEMEN! BESCHRIJVEN! Dat heb je nu eenmaal met afantasten.

De onderzoekers ontdekten ook dat afantasten beter waren in het natekenen van herinneringen. Niet-afantasten smokkelden soms onbewust voorwerpen in hun tekening, die mogelijk uit andere herinneringen kwamen. Creatief, maar niet waarheidsgetrouw. Maar hier is wel wat op af te dingen, want als ik een herinnering nateken en vind het leuker om er iets aan toe te voegen of weg te laten, dan doe ik dat gewoon. OK, ik doe het dan welbewust.
Laat mij dan maar lekker een afantast blijven!