Is koffie goed voor je, wanneer dan?

Plaatje: Pixabay

 Ik ben een echte koffieleut. OK, ik kan best zonder koffie de dag beginnen, maar als het beschikbaar is ben ik er niet zuinig mee. Al jaren woedt er een discussie over hoe gezond de consumptie van koffie is. De voors zijn sterker van de tegens. Tot 4 koppen koffie per dag bevordert je gezondheid en verkleint de kans op vroegtijdig overlijden.

Koffie bevat honderden chemische componenten en caffeine is daarvan wel de belangrijkste. Koffie bevat ook zuren en in ongefilterde koffie zit ook een olieachtige stof, die enigszins cholesterol bevorderend is. Die olie blijft in filterpapier hangen, zodat je beter filterkoffie kunt drinken.

Nu doet een Amerikaans onderzoek nog een duit in het zakje. Maakt het wat uit op welk tijdstip je koffie drinkt? Blijkbaar wel. De aan koffie toegedichte positieve eigenschappen manifesteren zich bij consumptie in de ochtend. Van 2 tot 4 koppen verkleint het risico op hart- en vaatziekten. Bij 1 kopje is er geen voordeel en meer dan 4 koppen is wel lekker, maar voegt niets meer toe.

Die 4 koppen drink je dan bij voorkeur voor de middag, kopjes na de middag hebben namelijk geen toegevoegde waarde, hebben de Amerikaanse onderzoekers ontdekt. 

Mooi, ik kan met een gerust hart blijven genieten van met leut!

Genderdiscussie beslecht?

Plaatje van Pixabay

 Ben je een mannetje of een vrouwtje? Of iets er tussenin? Misschien geen van beide? Of wil je het gewoon niet zeggen? Tja, die genderdiscussie. Voor mij is het duidelijk: je hebt XX- of XY-chromosomen. M of V. En dat is al duidelijk vanaf de bevruchting.

Dat vertaalt zich voor een deel in de lichaamsbouw, voor een deel ook door welke hormonen er later dominant zijn en dat is weer genetisch bepaald. En het vertaalt zich ook in psychische kenmerken. Over dit laatste hebben Cambridge-wetenschappers een opmerkelijke ontdekking gedaan. Het verschil in hersenstructuur ligt al voor de geboorte vast.

Gemiddeld genomen hebben jongens een groter hersenvolume, maar dat heeft nauwelijks betekenis voor hun latere ontwikkeling. Het verschil in structuur heeft grotere gevolgen. 

Jongetjes hebben meer witte stof in het brein, de meisjes bezitten meer grijze stof.
Grijze stof (bij meisjes) bestaat voornamelijk uit dendrieten en neurale cellichamen. Dit houdt verband met cognitie, waarneming, leren en spraak.
De witte stof van jongens is rijk aan axonen, langgerekte cellen die de delen van het brein verbinden.
Dit verschil zorgt ervoor dat jongens en meisjes verschillend reageren op prikkels uit de omgeving. En die omgevingsprikkels zorgen ervoor dat de verschillen tijdens de ontwikkeling verder uit elkaar lopen.

Let wel, deze verschillen zijn gemiddelden van de waarnemingen. Individueel zijn er natuurlijk verschillen in samenstelling. Zoals altijd is er in de natuur nooit een strakke scheiding, de verschillen vertonen een positie op een continuüm: een beetje meer van links en wat minder van rechts... Er zijn zelfs overlappingen mogelijk. In "gender-taal", bijvoorbeeld een jongen met vrouwelijke trekjes. Gender neutraal bestaat dus eigenlijk niet.

Voor de onderzoekers is deze bevinding vooral belangrijk omdat ze via deze weg mogelijk meer te leren over autisme.

Wil je het originele artikel lezen? https://bsd.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13293-024-00657-5

Goede voornemens 2025?

 

Een oude gewoonte heeft je waarschijnlijk er ook al toe gebracht om voor 2025 plannen te maken en je voor te nemen bepaalde zaken op te pakken of anders te gaan doen. Waarom eigenlijk?
Waarschijnlijk streef je naar een leven dat meer in balans is, of wil je het jaar succesvoller afsluiten. Mooi, daar heb je dan nog 12 maanden de tijd voor.

Uit ervaring weten we ook, dat er van die goede voornemens doorgaans weinig terecht komt. Dat is jammer. Waarom je druk maken en het dan te laten schieten? Verspilde energie!

Het kan ook anders en het kost je eigenlijk heel weinig moeite. Geloof in jezelf en geloof in wat je wilt bereiken. Maar dan ook echt! Daarna laat je het los. Als je echt iets wilt, dan helpt je onderbewuste je dromen te verwezenlijken. 

Ik ga er vanuit dat toeval niet bestaat. Alles is een gevolg van een oorzaak. Ook al is voor ons die oorzaak niet altijd duidelijk. Oorzaak en gevolg. Zo ontwikkelde zich de geschiedenis. En zo zullen de gebeurtenissen van vandaag de werkelijkheid van morgen bepalen. Een gaande dat proces komt er altijd wel een extra duwtje die de koers steeds een beetje bijstelt. En voor jou geldt, dat jij, jouw onderbewuste, invloed heeft op het verloop van de geschiedenis - of van de ontwikkelingen van de toekomst. Alleen jij hebt invloed op je toekomst, ook als iemand anders je in een andere richting duwt: jij hebt het toegelaten, je kunt ook je eigen weg kiezen.

Hoe dit allemaal precies werkt kun je lezen in het boekje dat je met onderstaande link kunt downloaden:

https://bookboon.com/en/manage-je-eigen-succes-ebook 

Steeds minder vliegende insecten

 Is het jou ook opgevallen dat er dit jaar amper nog vlinders, bijen en hommels rondvliegen? Weer zijn er soorten verdwenen of bedreigd.

Dat is best verontrustend, want veel van die insecten verrichten nuttige taken, zoals het bevruchten van gewassen. En dat is niet alleen belangrijk voor voedingsgewassen voor mensen en (boerderij)dieren, maar ook voor wilde planten. Dit laatste heeft vooral te maken met de onmisbare biodiversiteit. Verarmde biodiversiteit maakt het hele ecosysteem extra kwetsbaar, ook al gaat het om niet eetbare planten. Zelfs de achteruitgang van giftige planten is voor ons (als deel van het ecosysteem) een risico, want vaak leiden die gifstoffen tot middelen tegen ziekten of plagen.

Het ecosysteem is net een kaartenhuis. Er is weinig voor nodig om het in te laten storten. Hier boven ging het om de route van onderlinge afhankelijkheid  van insect - planten - dieren. Er zijn ook dieren die leven van insecten, zodat je in de huidige situatie ook een teruggang van vogels ziet. En ook een teruggang van dieren die weer van die vogels leven. Kortom door die rampzalige achteruitgang van de insectenwereld treedt er een verarming in de gehele lijn van ecosystemen op. 

Dit maakt de wereld een stuk saaier, en dat niet alleen, het kantelpunt waarop ook de menselijke culturen in gevaar komen, nadert snel. Mensen zijn slim en kunnen vaak technologie inzetten om gevaren af te wenden. Maar moeder natuur is sterker en als het erop aankomt zal de mens een bedreigde soort worden.
Zo gaat moeder natuur met plagen om. 

Innovatie kracht van groepen

 Er gaat niets boven innovatie die vanuit de community ontstaat. Vanuit de groep, dus. En iedere organisatie bestaat uit zulke groepen terwijl al die groepen samen ook een 'community' vormen. Het ligt dan ook voor de hand om de werkvloer de ruimte en middelen te verschaffen om aan vernieuwing in producten, productie en logistiek bij te dragen. 

Innovatieve communities bestaan vaak uit professionele vernieuwers, wetenschappers en studenten op universiteiten, onderzoekers en ontwikkelaars op R&D-afdelingen. Het is hun vak om te werken aan noodzakelijke en soms onverwachte innovaties. Hier worden vaak de grootste sprongen gemaakt en levert het een stroom aan patenten op. Maar er is nog een andere 'community' waar vaak onverwachte ideeën ontstaan voor significante vernieuwingen en verbeteringen: de werkvloer.

Als organisatie is het verstandig om op twee paarden te wedden. Enerzijds de 'professionele uitvinders', anderzijds de meest betrokkenen, de mensen die dagelijks te maken hebben met wat er 'van hogerhand' bedacht en geïmplementeerd is. De toets in de praktijk levert vaak aandachtspunten voor verbetering op. Dit kan betrekking hebben op veiligheid op de werkvloer, maar ook betere producten of een betere logistiek in het productieproces of distributie. Werknemers op de werkvloer denken soms ook aan de beleving van klanten en waar hier ruimte voor verbetering is.

 

Als organisatie is het slim om ook de werkvloer de ruimte en middelen te verschaffen om zulke ideeën te uiten, zonder de angst dat de baas ermee vandoor gaat. Ere wie ere toekomt. Zo kan de invoering van een goed ideeënbussysteem een wezenlijke bijdrage leveren een de broodnodige vernieuwingen. En daar gaat dit boek over: 

https://bookboon.com/en/innovatie-en-creativiteit-in-het-bedrijf-ebook 

Het duurt te lang

Graphic: Pixabay

 Mijn partner kampt al jaren met de gevolgen van een milde coronabesmetting: Long covid. Er zijn dagen dat de vermoeidheid er flink in hakt, maar er zijn ook minder slechte dagen. Echt goed gaat het al jaren niet meer. Ik ben erg bezorgd, maar zie lichtpuntjes ook in de resultaten van de medische wetenschap. Genezen zal waarschijnlijk niet meer mogelijk zijn, maar de scherpe kantjes van de symptomen afslijpen zit er op korte termijn wel in.

Om een bijzondere eigenschap van mijn lief noem ik haar weleens "Miss Selfie". Zij wil alles zelf doen. En juist die eigenschap zorgt dat die chronische vermoeidheid vaak piekt. En verplicht tot bankhangen.

Sommige lotgenoten blijken vaak extra gevoelig voor nieuwe corona besmettingen. En dat is bij ons natuurlijk ook een aandachtspunt. Op moment van schrijven lijkt het erop dat zij ook zo'n besmetting doormaakt. Nog niet getest, dus het blijft gissen. Advies van de huisarts: neem zoveel mogelijk rust en controleer je hartslag en temperatuur. En verder zit er niets anders op dan uitzieken en wachten op verbetering.

Er wordt hard gewerkt om LC-patiënten een oplossing te bieden. Maar het duurt te lang.

Is dit fake?

Lep op! Dit verhaal is misschien fake.
Binnen twee minuten las ik online berichten over het herkennen van fake news op internet. En die twee verhalen spreken elkaar tegen.

Het ene verhaal stelt dat in Nederland is vastgesteld dat 2 van de 3 mensen nep nieuws herkennen  en dat ongeveer de helft de moeite neemt om bronnen te controleren. 

De verspreiders van nep nieuws, met name op social media, gaan steeds slimmer te werk. Maar aan de andere kant blijken de gebruikers van social media kritischer te worden. Ze slikken niet alles zonder zich af te vragen of het wel klopt. Toch zijn er veel mensen die daar niet zo mee bezig zijn en gewoon lekker door al die berichten scrollen, plaatjes kijken. Gelukkig laat een meerderheid zich daar niet door beïnvloeden. 

Wie zelf goed kan liegen is beter gewapend tegen nep nieuws, zo hebben onderzoekers vastgesteld. Dat is ook de onderliggende gedachte bij de ontwikkeling van een game om mensen te trainen in de kritische omgang met misleidende informatie.

We trappen er nog steeds in

Toch verliezen wereldwijd mensen nog steeds miljarden aan online oplichting. Bovendien weten misdadigers op die manier (denk o.a. aan phishing mails) in systemen binnen te dringen en data te stelen of te gijzelen. OK, in Nederland trapt twee derde er niet meer in. Eén derde dus wel. En dat kan nog steeds voor aanzienlijke schade zorgen. Buiten Nederland kan dat kwetsbare deel zelfs nog veel groter zijn. Maar het goede nieuws is (geen nep!), dat het helpt als mensen getraind worden in het herkennen van fake. 

Wat niet helpt is dat social media zo ingericht zijn, dat je vooral berichten te zien krijgt, die in jouw straatje passen. Als jij bij voorbaat gelooft in zaken die niet kloppen, zul je steeds meer via social media kanalen in die opinie bevestigd worden. Dan wordt het lastig om deze mensen van hun geloof af te brengen. Dit is tenslotte 'hun waarheid'. Dat is het verdienmodel van de social media platforms.  En elke kritiek op de inhoud is een aanval op hun menselijke waardigheid. En hup! polarisatie is en fijt. 

Paprikapoeder, niet wat je denkt

 

Veel mensen gebruiken paprikapoeder in hun gerechten te kruiden, vaak kiest men voor de gerookte versie.
Je denkt daarmee de smaak van paprika aan het gerecht toe te voegen, of de smaak van paprika wat op te peppen. En de meeste mensen denken dat het gewoon gedroogde en gemalen paprika's zijn, zoals je die ook vers in de supermarkt koopt.

Maar dat blijkt niet te kloppen. Voor paprikapoeder wordt een variant gebruikt die enigszins lijkt op de (ook) bekende puntpaprika. Alleen voor het poeder gebruikt men een speciale chilipeper met een mindere smaak. Hiervan worden de zaadlijsten verwijderd en het vruchtvlees droogt en maalt men om de populaire specerij te verkrijgen.

Het voordeel van het toevoegen van (geroosterde) paprikapoeder heeft wel het effect dat het gerecht een meer specifiek aroma krijgt en wij stellen ons dan voor dat we paprika proeven. 
Weer zo'n staaltje suggestie tactiek waarop de voedingsindustrie en de supermarkten ons dagelijks trakteren.

De mens heeft meer dan 1400 vogelsoorten op zijn geweten

 

Aangezien er pas sinds begin 16e eeuw vogelpopulaties geregistreerd werden heeft de wetenschap het aantal uitgestorven vogelsoorten lang sterk onderschat. Britse onderzoekers hebben nu via slimme statistische modellen een meer realistische schatting kunnen maken (gepubliceerd in Nature). Zo vonden ze dat er vanaf het pleistoceen meer dan 1400 vogelsoorten zijn uitgestorven. De meeste verdwenen toen de mens op het ecologische toneel verscheen en zijn plaats opeiste.

Overal waar de mens verscheen hadden vogels het nakijken. Dat kwam doordat mensen land in gebruik namen, jacht en vreemde diersoorten introduceerden, zoals ratten, varkens en honden. Het verdwijnen van vogelsoorten is al erg genoeg, maar met hun verdwenen ook andere dieren en planten die met deze vogels in symbiose leefden.

Overal waar de mens zich breed maakt veroorzaakt hij schade aan het ecosysteem. De natuur verarmt. De mensen is een agressieve, hebberige, egoistische diersoort. Een plaag voor moeder natuur. En we weten uit de geschiedenis hoe de natuur met plagen omgaat. Dat is voor de mens als soort geen goed toekomstbeeld. We hebben al heel wat speldenprikken gehad. Denk aan oorlogen (mens tegen mens), ziekten (microben tegen mens) en natuurrampen (natuur tegen mens). En dat hebben mensen allemaal zelf veroorzaakt.
Er is beslist geen goede reden om trots te zijn, dat je een mens bent. 

Hoog aantal verkeersdoden vooral in laag ontwikkelde landen

 Verkeersdoden

Uit het rapport blijkt verder dat 28 procent van alle verkeersdoden wereldwijd zich voordoen in de regio Zuidoost-Azië, gevolgd door 25 procent in de Westelijke Stille Oceaan, 19 procent in Afrika, 12 procent in Amerika, 11 procent in het oostelijke Middellandse Zeegebied en 5 procent in Europa.
Dit rapport van de WHO is duidelijk. Dagelijks vallen er wereldwijd zo'n 3200 doden in het verkeer. Dat treft vooral jongeren tussen 5 en 29 jaar.  En niet erg opvallend, het zijn hoofdzakelijk kwetsbare verkeersdeelnemers als voetgangers en fietsers die het slachtoffer worden.

Zorgelijk? Ja, natuurlijk. Maar als Nederlanders kunnen we hier weinig aan doen. Hier is het betrekkelijk veilig. Het probleem ligt bij de landen waar het volk minder gedisciplineerd en lager geletterd is. En daar moeten die landen zelf aan werken. Niet zo toevallig zijn dat ook landen waar corruptie algemeen is. Dus is geen snelle verandering van de situatie te verwachten. Ik ben bang dat meer dan 3000 verkeersdoden per dag de norm blijft.